Od 2024 r. drogie szczepienie o połowę taniej. Dla kogo refundacja szczepionki przeciw półpaścowi i ile kosztuje preparat?

Półpasiec, inaczej Herpes zoster, to choroba wirusowa prowadząca do uszkodzenia układu nerwowego, przed którą można chronić się za pomocą szczepień.

Ochronę przed półpaścem i neuralgią półpaścową zapewnia szczepionka Shingrix, która zawiera rekombinowane białka wirusa ospy wietrznej i półpaśca (Varicella zoster virus, VZV) z adjuwantem. Jak podaje serwis „Szczepienia Info”, jej skuteczność wynosi powyżej 90 proc. we wszystkich grupach wieku 50. i więcej lat, natomiast ochrona trwa do 10 lat.

Szczepionka przeciw wirusowi półpaśca została dopuszczona do stosowania przez EMA w 2018 r. W Polsce jest dostępna od pierwszego kwartału 2023 r., przy czym w aptekach pojawiała się głównie od września. Jest jednak pełnopłatna i kosztuje niemało, ale od stycznia 2024 r. najbardziej zagrożeni pacjenci mogą skorzystać z refundacji tego produktu.

Sprawdź: Herpeswirusy i alzheimer. Zagrożone są osoby, które chorowały na opryszczkę, ospę lub półpaśca

Cena szczepionki na półpaśca bez refundacji jest wysoka. Shingrix (proszek i zawiesina do sporządzania zawiesiny do wstrzykiwań) kosztuje w aptece 800-900 złotych za dawkę. Jak do tej pory ten preparat na receptę był pełnopłatny dla wszystkich. Począwszy od 1 stycznia 2024 roku m.in. dla seniorów jest on dostępny z poziomem odpłatności wynoszącym 50 procent.

Zobacz: Od stycznia 2024 wchodzi nowa lista refundacyjna leków

Określone grupy pacjentów mogą nabyć Shingrix znacznie taniej, bo wysokość dopłaty świadczeniobiorcy wynosi 375,53 zł.

Refundacja szczepionki Shingrix obowiązuje od stycznia 2024 r. w ramach profilaktyka półpaśca oraz neuralgii półpaścowej u pacjentów w wieku 65. lat i więcej, u których stwierdzono zwiększone ryzyko zachorowania na półpasiec.

Są to osoby, u których występuje:

• przewlekła choroba serca,
• przewlekła choroba płuc,
• cukrzyca,
• przewlekła niewydolność nerek,
• wrodzony lub nabyty niedobór odporności,
• uogólniona choroba nowotworową,
• zakażeniem wirusem HIV,
• choroba Hodgkina,
• jatrogenna immunosupresja,
• białaczka,
• szpiczak mnogi,
• przeszczep narządu litego,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• łuszczyca,
• łuszczycowe zapalenie stawów,
• nieswoiste zapalenie jelit,
• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
• stwardnienie rozsiane, toczeń układowy.

Półpasiec to podstępna choroba zakaźna, którą jednak nie można zarazić się wprost. Zamiast tego latami czai się w organizmie. Do zachorowania dochodzi zwykle wiele lat od pierwotnej, przewlekłej infekcji wirusem VZV w postaci ospy wietrznej. Półpasiec rozwinie się u co trzeciego pacjenta po ospie, a co trzecia osoba w tej grupie będzie miał długotrwałe i trudne do leczenia objawy bólowe.

Rozwojowi półpaśca sprzyja obniżenie odporności, a jej powikłania należą do bardzo poważnych zwłaszcza po 75. r.ż. To przy tym nie tylko wysypka, bo również dotkliwy ból, który może utrzymywać się latami w postaci neuralgii półpaścowej, czyli bólu nerwów. Osoby z obniżoną odpornością może dotknąć groźne zakażenie ogólnoustrojowe.

Zainfekowana może też zostać gałązka oczna nerwu trójdzielnego, co prowadzi do jeszcze innych powikłań. Należą do nich m.in. owrzodzenie rogówki oka czy zmiany w przewodzie słuchowym i błonie bębenkowej. Możliwe objawy to w takich przypadkach szum w uszach, zawroty głowy i porażenie nerwu twarzowego.

Do reaktywacji uśpionego wirusa ospy wietrznej i półpaśca ukrytego w zwojach nerwowych dochodzi głównie po 50. roku życia – i właśnie od tego wieku jest ogólnie zalecana, a także przy obniżeniu odporności. Dobrze przyjąć ją w przypadku przechorowania ospy i półpaśca w przeszłości również, by chronić się przed komplikacjami zdrowotnymi zakażenia.

Działania niepożądane po przyjęciu szczepionki to reakcje miejscowe i ogólnoustrojowe o nasileniu łagodnym do umiarkowanych, które trwają od 1 do 3 dni. Najczęściej jest to ból w miejscu wstrzyknięcia, bóle mięśni, ból głowy, zmęczenie.

Pierwsze objawy półpaśca to ból i tkliwość skóry wzdłuż zajętego nerwu. Po upływie kilku dni w miejscu tym rozwijają się pęcherzyki podobne do tych przy ospie, jednak większe i głębiej położone.

Zobacz, jak wyglądają objawy półpaśca – zdjęcia wysypki skórnej przy VZV.

Następuje wysyp bolesnych wykwitów, które nie przekraczają jednej połowy ciała, pojawia się powiększenie węzłów chłonnych i gorączka. Po 1-2 tygodniach wysypka skórna ustępuje (a wraz z nią zakaźność), jednak co druga osoba nawet przez wiele miesięcy czuje ból w zaatakowanym miejscu.